Ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο

Εγκεφαλικό επεισόδιο

Γενικά

Όπως όλα τα όργανα του σώματος, έτσι και ο εγκέφαλος έχει ανάγκη από οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά, τα οποία μεταφέρονται μέσω του αίματος. Όταν διαταράσσεται η ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο, έχουμε σαν αποτέλεσμα το εγκεφαλικό επεισόδιο. Είναι μια σοβαρή κατάσταση, απειλητική για την ζωή του ασθενούς και αποτελεί επείγον συμβάν που χρειάζεται άμεση αντιμετώπιση, σε εξειδικευμένο και πιστοποιημένο κέντρο.

Συμπτώματα

Τα κύρια συμπτώματα σε ένα εγκεφαλικό, που εύκολα μπορεί ο καθένας να αναγνωρίσει είναι : Α Π Λ Α

Ακρα, παράλυση σε μια πλευρά, χέρι – πόδι

Πρόσωπο, παράλυση στο πρόσωπο, συνήθως γωνία του στόματος

Λόγος, διαταραχές στην ομιλία ( να μην μας καταλαβαίνει ή να μιλάει ακαταλαβίστικα )

Αμεσα, μεταφορά του ασθενούς στο νοσοκομείο

Μπορεί ακόμα να εμφανίσει και άλλα συμπτώματα, όπως :

Σύγχυση, διαταραχές στην όραση ( στο ένα ή και στα δυο μάτια, με θάμπωμα, σκότωμα, διπλωπία ), αστάθεια, ξαφνικό δυνατό πονοκέφαλο, υπνηλία έως κώμα.

Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να διαρκέσουν από μερικά λεπτά , έως μόνιμα.

Είδη εγκεφαλικού

Υπάρχουν 3 είδη εγκεφαλικού :

Παροδικά ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια

Ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια

Αιμορραγικά εγκεφαλικά επεισόδια

Παροδικό Ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο

Συμβαίνει όταν η απόφραξη της αρτηρίας του εγκεφάλου από θρόμβο, είναι παροδική. Τα συμπτώματα είναι τα ίδια όπως και σε ένα μόνιμο εγκεφαλικό, αλλά διαρκεί από μερικά λεπτά έως το πολύ 24 ώρες.

Είναι σημαντικό να ξέρουμε ότι :

  1. Αποτελεί σοβαρή προειδοποίηση για μόνιμο εγκεφαλικό
  2. Αποτελεί επείγουσα κατάσταση και χρειάζεται άμεση αντιμετώπιση
  3. Δεν ξέρουμε εξ αρχής, αν πρόκειται για παροδικό ή μόνιμο επεισόδιο
  4. Το ένα τρίτο αυτών θα παρουσιάσουν μόνιμο εγκεφαλικό, μέσα σε ένα χρόνο.

Το 10-15% αυτών, θα παρουσιάσουν μόνιμο εγκεφαλικό στο επόμενο τρίμηνο.

Συμπτώματα

Τα ποιο συνήθη συμπτώματα, που διαρκούν συνήθως κάποια λεπτά ( μέχρι 24 ώρες ), είναι

Διαταραχές στην ομιλία

Διαταραχές όρασης

Σύγχυση

Αστάθεια

Διαταραχές στο επίπεδο συνείδησης

Ζάλη, πονοκέφαλο

Παράξενη αίσθηση στην γεύση ή στην όσφρηση

Αίτια

Η συνήθης αιτία είναι η απόφραξη κάποιου αρτηριακού κλάδου του εγκεφάλου, από θρόμβο αίματος.

Παράγοντες που συμβάλουν στην δημιουργία του εγκεφαλικού είναι

Υπέρταση

Αθηροσκλήρωση ( στένωση σε κάποια αρτηρία )

Στένωση καρωτίδος

Σακχαρώδης διαβήτης

Υπερχολιστεριναιμία

Παχυσαρκία

Κάπνισμα

Αρρυθμία ( κολπική μαρμαρυγή )

 

 

Διάγνωση

Το παροδικό ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο, δεν προκαλεί κάποια μόνιμη βλάβη στον εγκέφαλο και έτσι δεν διαπιστώνεται κάποιο εύρημα στον έλεγχο με αξονική ή μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου.

Παρ όλα αυτά, με την εκδήλωση τέτοιων συμπτωμάτων, είναι απαραίτητος ο διαγνωστικός έλεγχος, άμεσα, καθ’ όσον τα συμπτώματα είναι τα ίδια με αυτά του μόνιμου εγκεφαλικού επεισοδίου.

Η Αξονική τομογραφία και η Μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου είναι οι πρώτες άμεσες εξετάσεις που θα θέσουν την διάγνωση.

Άλλες εξετάσεις, που πιθανώς θα χρειαστούν :

Ηλεκτροκαρδιογράφημα

Triplex καρωτίδων

Υπερηχογράφημα καρδιάς

Στην συνέχεια και προγραμματισμένα, γίνεται ένα σύνολο εξετάσεων, κυρίως αιματολογικών, με σκοπό να βρεθεί η αιτία της δημιουργίας του παροδικού εγκεφαλικού επεισοδίου

Θεραπεία

Η θεραπευτική αντιμετώπιση του ασθενούς είναι απαραίτητη και σκοπό έχει να αποτρέψει την εμφάνιση μόνιμου ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου.

Η συνήθης και γενική αγωγή είναι η λήψη αντιαιμοπεταλιακών φαρμάκων (salospir, Plavix).

Αντιπηκτικά ( σε κολπική μαρμαρυγή )

Αγγειοπλαστική με stent ή χειρουργικά ενδαρτηρεκτομή ( στένωση καρωτίδος )

Φυσικά η αγωγή θα εξαρτηθεί από τα τυχόν ευρήματα των διαγνωστικών εξετάσεων και θα προσαρμοστεί από τον θεράποντα ιατρό.

Αλλαγή στις καθημερινές συνήθειες – τρόπο ζωής

Η θεραπευτική αγωγή δεν είναι αρκετή, αλλά θα πρέπει να συνδυαστεί με αλλαγή στον τρόπο ζωής, όπως :

Σωματική άσκηση

Απώλεια σωματικού βάρους

Διατροφή : περισσότερα φρούτα και λαχανικά

Αποφυγή τηγανιτών και ζάχαρης

Ξεκούραση – ύπνο

Μείωση του στρες

Έλεγχο και μείωση του σακχάρου αίματος, αρτηριακής πίεσης, χοληστερίνης.

Ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο

Είναι το συχνότερο με ποσοστό 87% περίπου στο σύνολο των εγκεφαλικών.

Συμβαίνει όταν διακόπτεται η ροή του αίματος προς μια περιοχή του εγκεφάλου, εμποδίζοντας έτσι την τροφοδοσία με οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά. Το αποτέλεσμα είναι να επέρχεται καταστροφή των εγκεφαλικών κυττάρων, εντός λίγων λεπτών.

Είναι μια επείγουσα κατάσταση, που χρειάζεται άμεση θεραπεία. Όσο νωρίτερα γίνει η θεραπεία, τόσο μικρότερη θα είναι η εγκεφαλική βλάβη.

Οι πρόσφατες εξελίξεις στην θεραπευτική αντιμετώπιση του ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου, είχε ως αποτέλεσμα την μείωση τόσο των θανάτων όσο και του ποσοστού αναπηρίας στον κόσμο.

Παράγοντες κινδύνου

Παράγοντες που μπορούν να ελεγχθούν

Παράγοντες που δεν είναι ελεγχόμενοι

Άλλοι παράγοντες

Α. Παράγοντες κινδύνου που μπορούν να ελεγχθούν και να τροποποιηθούν :

  • Αρτηριακή πίεση

Η υπέρταση αποτελεί ένα βασικό παράγοντα κινδύνου, ο οποίος μπορεί και πρέπει να αποκατασταθεί. Στον παρακάτω πίνακα φαίνονται οι περιπτώσεις ανάλογα με το ύψος της αρτηριακής πίεσης :

Κατηγορία Συστολική πίεση Διαστολική πίεση
φυσιολογική Λιγότερο από 120mmHg και Λιγότερο από 80mmHg
αυξημένη 120-129 mmHg και Λιγότερο από 80 mmHg
Υπέρταση κατηγορία 1 130-139 mmHg ή 80-89 mmHg
Υπέρταση κατηγορία 2 140 mmHg ή μεγαλύτερη ή 90 mmHg ή μεγαλύτερη
Υπερτασική κρίση Μεγαλύτερη από 180 mmHg ή/και Μεγαλύτερη από 120 mmHg

 

  • Κάπνισμα

Η νικοτίνη και το μονοξείδιο του άνθρακα κατά το κάπνισμα, προκαλούν σημαντικές βλάβες στο καρδιαγγειακό σύστημα.

Ο συνδυασμός με λήψη αντισυλληπτικών χαπιών, αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου.

  • Σακχαρώδης διαβήτης

Οι τύπου 1 και 2 αυξάνουν τον κίνδυνο και ακόμα περισσότερο σε συνδυασμό με συνύπαρξη και άλλων παραγόντων

  • Διατροφή

Τροφές πλούσιες σε κορεσμένα λιπαρά, trans λιπαρά και χοληστερίνη, αυξάνουν τα επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα.

Υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι, αυξάνει την αρτηριακή πίεση.

Μεγάλης θερμιδικής αξίας, οδηγούν σε παχυσαρκία.

Αποφυγή των παραπάνω και ενίσχυση της διατροφής με 5 ποσότητες φρούτων και λαχανικών, δυνατόν να μειώσουν τον κίνδυνο του εγκεφαλικού.

  • Φυσική άσκηση

Απουσία φυσικής άσκησης αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης εγκεφαλικού, καρδιακής πάθησης, παχυσαρκία, αύξηση της χοληστερίνης, της αρτηριακής πίεσης και διαβήτη.

Καλό είναι να υπάρχει άσκηση 150 λεπτών την βδομάδα.

Απώλεια 10 – 20 κιλών, επιφέρει σημαντική μείωση του κινδύνου.

  • Άλλοι παράγοντες

Αυξημένη χοληστερίνη αίματος και μάλιστα σε συνδυασμό με χαμηλή HDL ( «καλή»).

Στένωση καρωτίδων, αλλά και γενικότερα αγγειοπάθεια.

Αρρυθμία ( κολπική μαρμαρυγή )

Β. Παράγοντες που δεν μπορούν να ελεγχθούν ή να τροποποιηθούν

  • Ηλικία

Όσο αυξάνεται η ηλικία, τόσο αυξάνεται και ο κίνδυνος εμφάνισης εγκεφαλικού.

  • Οικογενειακό ιστορικό

Αν υπάρχει συγγενής πρώτου βαθμού που εμφάνισε εγκεφαλικό και μάλιστα σε ηλικία μικρότερη των 65 χρ.

  • Φυλή

Οι αφρο-αμερικανοί έχουν περισσότερες πιθανότητες σε σχέση με τους Καυκάσιους.

  • Φύλο

Οι γυναίκες φαίνεται να έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα απ’ ότι οι άντρες.

  • Προηγούμενο εγκεφαλικό, Παροδικό ισχαιμικό ή καρδιακή πάθηση

Μετά από παροδικό ισχαιμικό είναι 10 φορές μεγαλύτερος ο κίνδυνος να εμφανίσει κάποιος μόνιμο, σε σχέση με αυτόν που δεν είχε ποτέ, της ίδια ηλικίας, φύλου κλπ.

Γ. Άλλοι παράγοντες

  • Νόσηση από Covid 19
  • Κοινωνικο – οικονομικοί παράγοντες
  • Αλκοολισμός
  • Ναρκωτικά
  • Διαταραχές ύπνου

Κυρίως η υπνική άπνοια, φαίνεται να συσχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης εγκεφαλικού.

 

Συμπτώματα

Σημαντικό είναι η ώρα έναρξης των συμπτωμάτων, γιατί έτσι θα καθοριστεί και το είδος της θεραπείας που θα εφαρμοστεί.

Ποια είναι τα συνήθη συμπτώματα;

Διαταραχή στον ομιλία ή στην κατανόηση του λόγου.

Πάρεση ή παράλυση στο πρόσωπο, χέρι, πόδι, σε μια πλευρά του σώματος.

Διαταραχές όρασης σε ένα ή και τα δύο μάτια

Πονοκέφαλος, αιφνίδιος και δυνατός.

Αστάθεια κατά την βάδιση

Πότε θα απευθυνθούμε σε γιατρό

Με την εμφάνιση των συμπτωμάτων, έστω κι αν τα συμπτώματα διαρκούν για μικρό χρονικό διάστημα ή και εξαφανιστούν τελείως.

Αν διαπιστωθεί κάτι από τα παρακάτω

Δράσε                Α Π Λ Α

Άκρο πάρεση ή παράλυση στο χέρι ή/και στο πόδι, σε μια πλευρά του σώματος

Πρόσωπο συνήθως πτώση της γωνίας του στόματος

Λόγος αδυναμία ομιλίας και κατανόησης

Άμεσα μεταφορά σε εξειδικευμένο κέντρο

Μεταφορά του ασθενούς.

Με την διαπίστωση κάποιου από τα παραπάνω συμπτώματα, θα πρέπει να γίνει άμεσα η μεταφορά του ασθενούς και μάλιστα με ασθενοφόρο ( είτε ιδιωτικό είτε του ΕΚΑΒ ) σε εξειδικευμένο και πιστοποιημένο κέντρο.

Ο συγγενής που συνοδεύει τον ασθενή, καλό είναι να ξέρει :

Το ιστορικό του ασθενούς ( συνυπάρχουσες παθήσεις )

Φάρμακα τα οποία παίρνει ο ασθενής

Την ώρα που συνέβη το εγκεφαλικό

Τα στοιχεία του ασθενούς ( ηλικία, ΑΜΚΑ )

 

Εξωτερικά ιατρεία

Λαμβάνεται άμεσα το ιστορικό του ασθενούς ( ατομικό και του συμβάντος ).

Ταυτόχρονα γίνεται αιμοληψία ( αιματοκρίτη, σάκχαρο, κρεατινίνη, INR, ΗΚΓ ) και άλλες εφ’ όσον κριθούν αναγκαίες.

Απεικονιστικός έλεγχος εγκεφάλου: Αξονική τομογραφία, αξονική αγγειογραφία, Μαγνητική Τομογραφία ( DW/PW ), Μαγνητική Αγγειογραφία, συνήθως συνδυασμός αυτών.

 

Θεραπεία

Μετά το τέλος των εξετάσεων αυτών, αρχίζει άμεσα η θεραπεία, το είδος της οποίας θα εξαρτηθεί από τον χρόνο παρέλευσης από την έναρξη των συμπτωμάτων. Βασική προϋπόθεση είναι η αξονική τομογραφία εγκεφάλου να είναι αρνητική για αιμορραγία.

Χρόνος <4,5 ωρών

Αρχίζει άμεσα η ενδοφλέβια χορήγηση θρομβολυτικού ( rTPA ).

Εφόσον δεν υπάρχουν αντενδείξεις ( πχ πρόσφατο χειρουργείο, λήψη κάποιων κατηγοριών φαρμάκων, όπως CINTROM κ.ά.), χορηγείται το θρομβολυτικό.

Αν από τις εξετάσεις που προηγήθηκαν, έχει αποδειχθεί ή τίθεται η υποψία απόφραξης μεγάλου αρτηριακού κλάδου, ο ασθενής οδηγείται στον αγγειογράφο. Εκεί γίνεται ψηφιακή αγγειογραφία τραχήλου και εγκεφάλου και ακολουθεί η θρομβεκτομή.

χρόνος 4,5 – 6 ωρών

Σε αυτές τις περιπτώσεις, δεν μπορεί να γίνει η ενδοφλέβια θρομβόλυση. Ο ασθενής οδηγείται κατ’ ευθείαν στον αγγειογράφο. Εκεί ακολουθούνται τα ίδια βήματα όπως και πριν.

Χρόνος > 6 ωρών

Σε αυτές τις περιπτώσεις ανήκουν και οι ασθενείς που ξύπνησαν με τα συμπτώματα του εγκεφαλικού ( τα λεγόμενα Wake up Strokes ) και λαμβάνεται σαν ώρα έναρξης των συμπτωμάτων, η τελευταία γνωστή ώρα που ο ασθενής ήταν καλά.

Λαμβάνοντας υπ’ όψη τα κριτήρια που έχουν δοθεί από τις διεθνείς μελέτες και έχουν καθιερωθεί από τον Παγκόσμιο και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Εγκεφαλικών και εφ’ όσον πληρούνται οι προϋποθέσεις, ο ασθενής οδηγείται στον αγγειογράφο για ψηφιακή αγγειογραφία και θρομβεκτομή.

 

Θρομβεκτομή

Η θρομβεκτομή είναι μια επεμβατική πράξη, με την οποία μέσω ενός συστήματος καθετήρων αφαιρείται ο θρόμβος μέσα από την αποφραγμένη αρτηρία. Με αυτόν τον τρόπο αποκαθίσταται η αιμάτωση του εγκεφάλου.

Η επέμβαση γίνεται στην αίθουσα του αγγειογράφου, από εξειδικευμένο προσωπικό που έχει εκπαιδευτεί για την συγκεκριμένη επέμβαση ( ιατρικό και παραϊατρικό ) και έχει την απαιτούμενη εμπειρία.

Τεχνική

Αρχικά, υπό τοπική αναισθησία συνήθως, τοποθετείται ένας καθετήρας εισαγωγής ( θηκάρι ) στην μηριαία αρτηρία, στη περιοχή της βουβωνικής χώρας. Μέσα από αυτό προωθείται ομοαξονικό σύστημα τριών καθετήρων ( ο ένας μέσα στον άλλον ) μέχρι του σημείου της αποφραγμένης αρτηρίας. Με τον τρίτο ( και μικρότερο ) μικροκαθετήρα, φτάνουμε μετά τον θρόμβο και τοποθετούμε εκεί ένα Stent ( από το σημείο Α – σε ανοιχτό τμήμα του κλάδου μέχρι το σημείο Β – πριν από τον θρόμβο ). Μετά την παρέλευση 1,5 έως 5 λεπτών, υπό αναρρόφηση ( μέσω των δύο άλλων καθετήρων ) αποσύρεται το stent , μέσα στο οποίο έχει εγκλωβιστεί ο θρόμβος. Με αυτόν τον τρόπο πετυχαίνουμε την απομάκρυνση του θρόμβου και την αποκατάσταση της κυκλοφορίας στο αποφραγμένο αγγείο.

Τέλος γίνεται αγγειογραφία, για να μας επιβεβαιώσει την επιτυχία της διάνοιξης του αποφραγμένου αγγείου.

 

Στόχος της θρομβεκτομής.

Με  την απόφραξη κάποιας αρτηρίας ή κλάδου της, αίμα παύει να τροφοδοτεί την αντίστοιχη περιοχή του εγκεφάλου, με αποτέλεσμα, μερικά λεπτά μετά, να νεκρώνονται εγκεφαλικά κύτταρα. Όσο περνά η ώρα, ο αριθμός των κυττάρων που νεκρώνονται αυξάνεται και μάλιστα με ρυθμό 2 εκατομμύρια κύτταρα το λεπτό. Έτσι δημιουργείται μια κεντρική περιοχή με νεκρά κύτταρα, η οποία δεν μπορεί να διασωθεί. Γύρω από αυτή την περιοχή, υπάρχει μια ευρύτερη περιοχή η οποία υποαιματώνεται, η λεγόμενη Penumbra. Η οποία εφ’ όσον γίνει η αφαίρεση του θρόμβου και αποκατασταθεί η κυκλοφορία, αιματώνεται κανονικά και ο ασθενής θα βελτιωθεί. Σε αντίθετη περίπτωση, η περιοχή της Penumbra, μέσα σε λίγες ώρες θα νεκρωθεί και αυτή με αποτέλεσμα την ακόμα μεγαλύτερη επιδείνωση του ασθενούς.

Όσο πιο άμεσα γίνει η θρομβεκτομή, τόσο αυξάνεται η πιθανότητα επιτυχίας της επέμβασης και θα είναι πιο καλή η αποκατάσταση του ασθενούς.

Το ποσοστό επιτυχίας της θρομβεκτομής ( όταν γίνεται σε πιστοποιημένο κέντρο ), δηλαδή η αφαίρεση του θρόμβου και η διάνοιξη του αγγείου με αποκατάσταση της ροής αίματος σε αυτό,  είναι περί το 70 – 85%. Αυτό δυστυχώς δεν σημαίνει ότι σε αυτούς όλους του ασθενείς θα έχουμε πλήρη αποκατάσταση, καθ’ όσον σε αυτό συμβάλλουν πολλοί παράγοντες και θα αποκατασταθούν σχεδόν πλήρως το 50% αυτών.

Επιπλοκές της θρομβεκτομής

Οι πιθανές επιπλοκές της θρομβεκτομής, δηλ αυτές που οφείλονται στη επέμβαση καθ εαυτήν, ανέρχονται στο ποσοστό του 8% περίπου.

Α. διασπορά θρόμβων σε άλλο αγγείο : 5,2%

Νεαρότερη ηλικία, βαρύτερη κλινική εικόνα (NIHSS), μικρότερο ASPECT score, απόφραξη καρωτίδος από την έκφυση ή στην τελική της μοίρα ( TANDEM), μεγάλος αριθμός προσπαθειών, συμβάλλουν στην εμφάνιση αυτής της επιπλοκής. Αποτέλεσμα αυξημένο ποσοστό θανάτων, μικρότερο ποσοστό καλής έκβασης και αυξημένο ποσοστό αιμορραγίας.

Β. διάτρηση αγγείου : 1,7%

Η διάτρηση – ρήξη αγγείου έχει σαν αποτέλεσμα αυξημένο ποσοστό θανάτων, μικρότερο ποσοστό καλής έκβασης και αυξημένο ποσοστό συμπωματικής αιμορραγίας.

Γ. διαχωρισμός : 1,5 %

Στην περίπτωση διαχωρισμού το ποσοστό επιτυχίας είναι μικρότερο.

Δ. ενδοπαρεγχυματική αιμορραγία :

Συνήθως συμβαίνει στο πρώτο 24ωρο.

Συμπτωματική : 4,4 – 7,6%

Μπορεί νάναι είτε με την μορφή αιμορραγικού έμφρακτου, είτε με την μορφή παρεγχυματικού αιματώματος ( 9% και 3% αντίστοιχα ).

Για την αξιολόγηση της βαρύτητας της αιμορραγίας, έχει καθιερωθεί η ταξινόμηση από την Heidelberg Bleeding Classification (HBC) και European Cooperative Acute Stroke Study ( ECASS ) II-III

Ε. από την παρακέντηση της μηριαίας αρτηρίας : 2,8% ( 1% – 11% )

Εκχύμωση, αιμάτωμα, ψευδοανεύρυσμα, διαχωρισμός, αρτηριοφλεβική επικοινωνία (fistula), μόλυνση – φλεγμονή, απόφραξη, είναι οι κυριότερες.

 

ΚΡΙΤΗΡΙΑ

Ενδοφλέβια θρομβόλυση + θρομβεκτομή

Συστάσεις – οδηγίες από : European Stroke Organisation (ESO) – European Society for Minimally Invasive Neurological Therapy (ESMINT)

  1. 0-6 ώρες

Απόφραξη έσω καρωτίδος ( τελική μοίρα / έκφυση -Tandem ), καθώς και Μ1 : απόλυτη ένδειξη

Απόφραξη Μ2 : λογική και προτεινόμενη από του ειδικούς ένδειξη

Βασική αρτηρία : σε αντιστοιχία με την πρόσθια κυκλοφορία πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψιν.

ASPECT score = >6

Πυρήνας <70ml

  1. 6-16 ώρες

Θα πρέπει να εκπληρώνονται τα κριτήρια από την μελέτη DEFUSE 3 :

Ηλικία : 18 – 90 χρ

mRS score : πριν το εγκεφαλικό να έχει mRS score = ή <2 και προσδόκιμο >6μήνες

NIHSS score : = ή >6

Αγγείο : καρωτίδα ή Μ1

CT ή MR perfusion  : μετά από επεξεργασία από ειδικό software :

Ισχαιμικός πυρήνας < 70ml και

mismatch > 15 ml ( Tmax >6 sec ) και

Λόγος Penumbra/πυρήνα > 1.8

  1. 6 – 24 ώρες

Θα πρέπει να εκπληρώνονται τα κριτήρια από την μελέτη DAWN :

               Ηλικία > 80 χρ.

NIHSS =>10, πυρήνας =<20 ml

Ηλικία < 80 χρ.

NIHSS =>10, πυρήνας =<30 ml

NIHSS =>20, πυρήνας =<50 ml

 

 

Κατ’ εξαίρεση και σε επιλεγμένα περιστατικά με ASPECT score <6 ή πυρήνα >70ml μπορεί να γίνει θρομβεκτομή, εξετάζοντας και παίρνοντας υπόψιν κάποια κριτήρια, όπως :

Ηλικία

Είδος και βαρύτητα κλινικής εικόνας – νευρολογικής βλάβης

Θέση της ισχαιμίας στην CT  ή MRI

Απεικονιστικές εξετάσεις και ιδιαίτερα το mismatch πυρήνα/penumbra

 

Στις περιπτώσεις ήπιου εγκεφαλικού ( NIHSS 0-5 )

Η γνώμη των ειδικών είναι να γίνει θρομβόλυση + θρομβεκτομή εφόσον :

  • Υπάρχει η πιθανότητα για σημαντική αναπηρία πχ. Κινητική (πληγία ), αφασία, ημιανοψία.
  • Υπάρχει κλινική επιδείνωση, παρά την ενδοφλέβια θρομβόλυση.
  • Στις περιπτώσεις που έχουμε ήπια σημειολογία πχ. Υπαισθησία, δεν υπάρχει ομοφωνία για την τέλεση θρομβεκτομής.

 

Ενα παράδειγμα θρομβεκτομής, σε άνδρα 88 ετών σε κωματώδη κατάσταση.

η αγγειογραφία πριν την επέμβαση : απόφραξη αριστερής καρωτίδος στην τραχηλική και στην ενδοκράνιο μοίρα. Χωρίς σκιαγράφηση των αγγείων του αριστερού εγκεφαλικού ημισφαιρίου.

κατά την διάρκεια της θρομβεκτομής :

μετά την διανοιξη της αποφραγμένης καρωτίδος και τοποθέτηση stent. Ο μικροκαθετήρας είναι στον αποφργμένο κλάδο, μετά τον θρόμβο.

πριν την θρομβεκτομή. Φαίνεται το αποφραγμένο αγγείο ( μέση εγκεφαλική αρτηρία ), με το stent της θρομβεκτομής εντός αυτού.

τελική αγγειογραφία με πλήρη αποκατάσταση των αποφραγμένων αγγείων.